Vücudunun fonksiyonlarını sürdürmesi için enerjiye ihtiyacı var. Bu enerji de farklı yiyeceklerden alınıyor. Örneğin karbonhidratlı yiyecekler yediğinde, vücudun; karbonhidratı birincil yakıt kaynağı olan en basit şekere yani glikoza, glikozu ise tüm aktiviteleri gerçekleştirmene yardımcı olan enerjiye dönüştürüyor.

Dolayısıyla yeterli kan şekeri olmadan vücudun çalışmaz. Ancak çok fazla kan şekeri de farklı sağlık sorunlarına sebep olabilir. Bu nedenle insülin ve glukagonun da dahil olduğu bazı hormonlar aracılığı ile kan şekerinin dengede tutulması sağlanıyor. Denge, vücudun yeterli enerjiye sahip olmasını sağlıyor. Yaş ilerledikçe hormonlarda değişiklik olması sonucu ortalama kan şekeri seviyesi yükselme eğilimine giriyor.

Kan Şekeri İştahı ve Metabolizmayı Nasıl Etkiliyor?

Yemeklerden hemen sonra kan şekerin yükselir ve artan enerjiyi kullandıkça kan şekeri tekrar düşmeye başlar. Kan şekeri seviyesindeki bu yükselme ve düşüşler; biyolojine, ne yediğine ya da hangi aktiviteleri yaptığına bağlı olarak değişiyor.

Genelde kan şekerin ne kadar hızlı yükselirse o kadar hızlı düşüyor. Hızlı bir şekilde alt sınırın altına inen kan şekeri ise aslında açlık hissine neden olan bir hormonu tetikliyor. Bu hızlı düşüş metabolizmayı da yavaşlatabilir.

Kan şekeri seviyesindeki düşme nedeniyle titreme, terleme, sinirlilik gibi belirtiler de yaşayabilirsin. Eğer böyle belirtileri yaşıyorsan doktorunla konuşmayı ihmal etmemelisin. Çünkü yaşadığın şey diyabet belirtileri olabilir ve bu olasılığın varlığı bile bir sağlık kontrolünden geçmeni gerektirir.

Ne Yemeli?

Sağlıklı ve dengeli kan şekeri seviyesine sahip olmak için yediklerine dikkat etmelisin. Ama bunu kendini bitmeyen bir diyete sokarak değil, yeme alışkanlığını değiştirerek yapman çok daha faydalı olacaktır. Peki yeme alışkanlığını nasıl düzenleyeceksin?

• Düşük glisemik indekse sahip yiyecekleri tercih etmelisin. Glisemik indeksi düşük olan besinler, kan şekeri seviyesinin daha yavaş artmasını ve daha yavaş düşmesini sağlıyor. Bu da hızlı artış ve azalışların önüne geçtiğinden kan şekeri dengesinin korunmasına yardımcı oluyor.
• Kan şekerini kontrol altında tutmaya çalışıyorsan rafine şekerle yapılan besinlerden uzak durmalısın. Bunun için tatlı isteğini geçici olarak bastıran gıdaları deneyebilirsin.
• Bol magnezyum içeren kuru baklagil, kuru yemiş, avokado ve yeşilliklere öğünlerinde yer vermelisin. Ayrıca meyve ve sebze tüketimi vücudunun kan şekeri dengesini korumana yardımcı olacaktır.
• Kan şekerinin dengesini korumak için oldukça yararlı olan yüksek lifli gıdaları tüketmeyi alışkanlık haline getirebilirsin. Örneğin, smoothie’ne chia tohumu eklemeyi deneyebilirsin.
• Tarçını beslenme alışkanlığının bir parçası haline getirmek kan şekeri seviyesini korumak için oldukça faydalı bir çözüm. Üstelik tarçın, kokusu ve lezzeti ile her öğünde kendine yer bulabilir.

Sadece Yeme Alışkanlığını Değiştirmek Yeterli mi?

Elbette hayır! Yeme alışkanlığını değiştirmek sağlıklı kan şekeri seviyesini korumak için dikkate alman gerekenlerden sadece biri. İşte diğer adımlara birkaç örnek…

Stresten uzak dur:

Stres, kan şekerini artıran hormonları etkileyerek dengenin bozulmasına neden olabilir. Bu nedenle stresten uzak durmak önemli. Ancak stres kaynağını yok saymak çok kolay değil. Bu nedenle kendini çok yoğun stres altında hissediyorsan nefes çalışması ya da meditasyon gibi yöntemlerle stresi yönetmeyi öğrenebilirsin. Düzenli yürüyüşe çıkman, dans etmen, arkadaşlarınla vakit geçirmen bile stresten uzak durmana yardımcı olacaktır.

Uykuyu ihmal etme:

Bazı araştırmalara göre geceleri altı saatten az uyuyan kişilerin insülin duyarlılığı çok daha az oluyor. Bu da kan şekeri dengesinin bozulmasına neden olabiliyor. Bu nedenle yeterli uyku uyumaya özen göstermelisin.

Düzenli egzersiz yap:

Düzenli egzersiz yapmak enerji gerektiriyor ve bu da hücrelerin vücudundaki şekeri kullanması ve kan şekerinin düşmesi anlamına geliyor.

Su içmeyi unutma:

Az su tüketimi, yüksek kan şekeri riski demek. Bol bol su içerek bu riski minimuma indirebilirsin.

Kafein ve alkol tüketimine dikkat:

Kafein ve alkol kan şekeri dengesini bozabiliyor. Bu nedenle her şeyde olduğu gibi kafein ve alkol tüketiminde de aşırıya kaçmamaya özen göstermelisin.